Symposium Menselijke maat

Handhaving van de inlichtingenplicht van de Participatiewet is de afgelopen vijftig jaar aan meerdere veranderingen onderhevig geweest. De kern van het handhavingsbeleid is verschoven van weinig aandacht voor onterecht gebruik van de bijstand, naar de focus op het pakken van fraudeurs (de invoering van de Fraudewet), en vervolgens naar afstemming op de situatie van de uitkeringsgerechtigde. Bij deze laatste verschuiving ligt de nadruk op meer maatwerk en menselijke maat. Paulien de Winter heeft een beeld geschetst van de handhavers zelf, hun dagelijkse handhavingspraktijk, de ruimte die zij ervaren en benutten voor maatwerk en menselijke maat, en hun visie op het wetsvoorstel Handhaving sociale zekerheid. 

Het symposium

Uitnodiging: Op 29 november is het symposium ‘Menselijke maat: van hard naar hart?’ bij Utrecht University.

De aanleiding voor dit symposium is het onderzoek naar het perspectief van handhavers op maatwerk en menselijke maat bij de handhaving van de inlichtingenplicht van de Participatiewet. Hierover verschijnt bij Boom Juridisch het boek ‘Menselijke Maat: van hard naar hart?.

Het symposium ziet er als volgt uit:
13.30 – 14.00 uur Inloop
14.00 – 14.10 uur Welkom door dagvoorzitter Bert Marseille (hoogleraar bestuurskunde RUG)
14.10 – 14.30 uur Overhandiging eerste exemplaar van het boek
14.30 – 15.15 uur Sessie I: Wat is de menselijke maat in het dagelijkse werk van handhavers? Paulien de Winter (onderzoeker UU) in gesprek met handhavers van de Participatiewet.
15.15 – 15.30 uur Pauze
15.30 – 16.45 uur Sessie II: Is de menselijke maat de oplossing in het sociaal domein? Reacties door Femke de Vries (hoogleraar Toezicht RUG), Eline Marie Linthorst (onderzoeker EUR), Gijsbert Vonk (hoogleraar Socialezekerheidsrecht RUG), Sonja Bekker (hoogleraar Europees sociaal beleid UU) en discussie onder leiding van dagvoorzitter.
16.45 – 17.00 uur Afsluiting door dagvoorzitter
17.00 – 18.00 uur Borrel

Dit congres wordt georganiseerd door Montaigne Centre for Rule of Law and Administration of Justice en SBB RUG en is mogelijk gemaakt door een financiering van de Gratama Stichting. De locatie van het symposium is het Johanna Hudiggebouw in het centrum van Utrecht.

Inschrijflink:
Aanmeldformulier symposium ‘Menselijke Maat: van hard naar hart?’

Het onderzoek

In het huidige onderzoek is door middel van actieonderzoek (groepsgesprekken, een landelijke vragenlijst en een aantal verdiepende interviews) een beeld geschetst van de handhavers zelf, hun dagelijkse handhavingspraktijk, de ruimte die zij ervaren en benutten voor maatwerk en menselijke maat en hun visie op het wetsvoorstel Handhaving sociale zekerheid.

Uit het onderzoek komen een aantal hoofdlijnen naar voren:

• er is een brede variatie aan handhavers is, zowel in achtergrondkenmerken als in hun visie op uitkeringsgerechtigden, hun definitie van maatwerk en menselijke maat en hun handhavingsstijl
• in de uitvoeringspraktijk is oog voor de uitkeringsgerechtigde
• tegelijkertijd is er in de uitvoeringsprakijk ook angst voor het doorslaan van het beleid naar de te softe kant
• een responsieve overheid vergt tijd, geld en vertrouwen in uitvoerders
• handhavers ervaren een dilemma tussen aan de ene kant willekeur en rechtsongelijkheid en aan de andere kant maatwerk en menselijke maat

Het onderzoek is in 2023 en 2024 uitgevoerd bij SBB RUG en Afdeling Staatsrecht, Bestuursrecht en Rechtstheorie (Universiteit Utrecht), met financiering van de Gratama stichting (Faculteit Rechtsgeleerdheid).